Đơn hàng giảm, sa thải, phá sản, chưa bao giờ các nhà máy sản xuất giày dép của Việt Nam gặp khó khăn đến thế

Đối mặt với sự thật của ngành và thấy trước tương lai của ngành da giày.

Đơn hàng giảm, sa thải, phá sản, chưa bao giờ các nhà máy sản xuất giày dép của Việt Nam gặp khó khăn đến thế

Hiện có hơn 500.000 lao động tại Việt Nam bị ảnh hưởng đến công việc, số người xin nghỉ việc, số người thất nghiệp lên tới 279.409 người và hơn 17.003 người nghỉ không lương…

Rất khó khăn cho nhà máy và người lao động

Xuất khẩu da giày giảm 13%

Hiện nay, các ngành như dệt may, da giày, chế biến gỗ, sản xuất, lắp ráp linh kiện điện tử… khó khăn hơn bao giờ hết.

Năm 2022, Ngành da giày có tổng trị giá xuất khẩu đạt 28 tỷ USD, tăng 34,8% so với năm 2021. Năm 2021, trị giá xuất khẩu mặt hàng giày dép đạt 23,9 tỷ USD, tăng 34,6%, chiếm tỷ trọng 85,5% tổng giá trị xuất khẩu toàn ngành, chiếm 6,4% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước.

Tuy nhiên, sau 5 tháng đầu năm nay, giá trị xuất khẩu giày dép giảm 13,3% so với cùng kỳ xuống gần 8,2 tỷ USD.

Bà Phan Thị Thanh Xuân, Phó chủ tịch Hiệp hội Da giày – Túi xách Việt Nam (Lefaso), cho biết đơn hàng cho ngành hiện giảm khoảng 30%, phản ánh tình hình kinh tế hiện nay. Việc thiếu đơn hàng đã khiến doanh nghiệp gặp khó khăn, lực lượng lao động thiếu việc làm.

Không có đơn hàng xuất khẩu, hàng vạn công nhân dù không muốn nhưng đành phải cho nghỉ việc, vì lúc này nhà máy đã không chống đỡ nổi.

Thực trạng này cũng phần nào được phản ánh qua những con số nêu trong báo cáo của Bộ LĐ-TB&XH.

Bất lực, đành chấp nhận hạ giá đơn hàng

“Do chiến tranh giữa Nga và Ukraine, tình hình lạm phát ở Mỹ và trên thế giới, lượng đơn hàng tiêu thụ giảm và chất lượng đơn hàng ngày càng phải nâng cao”.

Ông Trần Anh Long, đại diện Công ty may KIDO Vinh cho biết: “Cùng với đó, do cạnh tranh giành đơn hàng nên các công ty lớn, đông lao động phải chấp nhận giảm giá trong đơn giá”.

Theo ông Long, lạm phát kéo theo giá cả tăng, cộng với lãi suất ngân hàng tăng, DN phải tăng chi phí đầu vào, đơn hàng phải hạ giá đã khiến DN dệt may và thời trang gặp nhiều khó khăn. Để tháo gỡ khó khăn, chúng tôi tiếp tục đầu tư đổi mới công nghệ, nâng cao tiêu chuẩn chất lượng, mời đối tác xem xét lại các điều kiện để có thêm đơn hàng.

Ở tỉnh Nghệ An có khá nhiều doanh nghiệp dệt may có đơn hàng chủ yếu xuất khẩu sang Hoa Kỳ.

Đơn cử, kim ngạch xuất khẩu của May Minh Anh Đô Lương giảm 57,4%, Minh Anh Kim Liên giảm 43,4%, May An Hưng giảm 80,6% so với cùng kỳ năm 2022.

Một số doanh nghiệp dệt may đặt hàng từ công ty mẹ được chỉ định ở châu Á, kim ngạch vẫn khá ổn định như May Kido Vinh, May An Nam Matsouka… Riêng mặt hàng sợi, bên cạnh nhu cầu chung sụt giảm, việc Trung Quốc mở cửa cũng là thách thức, khi các doanh nghiệp Việt Nam phải cạnh tranh với các doanh nghiệp Trung Quốc sau thời gian ngừng hoạt động kéo dài vì đại dịch COVID-19.

8644 công ty phải đối mặt với việc sa thải , việc làm của 500.000 nhân viên bị ảnh hưởng

Hiện có 8644 công ty đang phải đối mặt với khó khăn, phải sa thải nhân công, trong đó doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài là 27,4%; doanh nghiệp ngoài nhà nước là 72,18%; doanh nghiệp có vốn nhà nước là 0,39%.

Đông Nam Bộ, thủ phủ của các nhà máy sản xuất hàng xuất khẩu cung ứng toàn cầu, là nơi có các doanh nghiệp cắt giảm lao động nhiều nhất với tỷ lệ 66,75%, trong đó Đồng bằng sông Hồng chiếm 12,4%, Bắc Trung Bộ và Trung Bộ. ven biển 7,75%, còn lại phân bố rải rác ở Tây Nguyên và miền núi phía Bắc.

Hơn 500.000 lao động bị ảnh hưởng việc làm, với 279.409 người thôi việc và mất việc làm (chiếm 54,79% số lao động bị ảnh hưởng); 195.039 giờ làm bị cắt giảm, hơn 17.003 người nghỉ việc không hưởng lương và số lao động bị tạm hoãn hợp đồng lao động là 8.346 người

Trong tổng số 279.409 lao động thôi việc và mất việc, ngành dệt may có 68.782 người, ngành da giày 31.653 người và ngành sản xuất linh kiện, điện tử là 45.075 người.

“Doanh nghiệp thiếu đơn hàng do kinh tế các nước khó khăn, lạm phát cao, chính sách thắt chặt tiền tệ khiến sức mua giảm, nhất là các mặt hàng thời trang, quần áo, giày dép, thiết bị điện tử cá nhân… Nhiều doanh nghiệp trong nước đang đối mặt với lượng hàng tồn kho lớn không xuất khẩu được, Tình hình không có đơn hàng mới”, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội

Đơn hàng giảm, tín hiệu thị trường chưa rõ ràng, doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động nhất TP.HCM là Công ty TNHH PouYuen Việt Nam, 100% vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài với hơn 50.000 công nhân, sau khi sa thải hơn 2.300 người hồi tháng 2, sẽ giảm gần 6.000 lao động.

Biên dịch: Nguyên phụ liệu ngành da giày túi xách Alran-0399389514

Nguồn: Tác giả Vương Dũng Quân